Stateczność skarpy to temat, który od lat stanowi jedno z większych wyzwań w geotechnice. Stabilność zbocza może mieć kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa infrastruktury, budynków, a nawet ludzi. Dlatego tak ważne jest, aby badania i analizy prowadzone były przez doświadczone zespoły. W Geotest od wielu lat zajmujemy się oceną stabilności skarp i projektowaniem odpowiednich zabezpieczeń. Nasze doświadczenie obejmuje zarówno małe, lokalne projekty, jak i duże inwestycje w przestrzeni miejskiej.
Od czego zaczyna się analiza stabilności skarpy?
Pierwszym etapem każdego projektu jest szczegółowa wizja terenowa. To właśnie wtedy oceniamy stan zbocza i jego otoczenia. Czasem już sam wygląd drzew potrafi powiedzieć bardzo wiele – jeśli rosną pionowo, możemy przypuszczać, że grunt jest stabilny. Natomiast w przypadku, gdy drzewa są wyraźnie pochylone w różnych kierunkach, mówimy o zjawisku tzw. „pijanego lasu” – jednej z pierwszych oznak przemieszczeń gruntu.
Podczas wizji terenowej zwracamy uwagę także na spękania powierzchni, uskoki czy inne ślady świadczące o możliwym ruchu mas ziemnych. Na tym etapie wyznaczamy również lokalizacje, w których zostaną wykonane badania geotechniczne.
Jakie badania wykonuje się na skarpie?
Badania gruntowe prowadzone na skarpach są podobne do tych wykonywanych w innych warunkach, jednak wymagają nieco innych technik ze względu na trudniejszy dostęp. Wykonujemy m.in. wiercenia badawcze oraz sondowania CPT i DPL. Te ostatnie świetnie sprawdzają się w miejscach, gdzie nie ma możliwości wjazdu cięższym sprzętem.
Na bardziej stromych zboczach wykonujemy również ręczne otwory badawcze. Pozwalają one określić miąższość gruntów przemieszczonych oraz głębokość rozdzielenia warstw. Szczególnie istotne są odwierty zlokalizowane przy górnej krawędzi skarpy – ich głębokość musi sięgać kilka metrów poniżej podstawy, aby uzyskać pełny obraz układu geotechnicznego.
Często pobieramy również próbki gruntu o nienaruszonej strukturze, które później trafiają do laboratorium na badania wytrzymałościowe i obliczeniowe.
Fotogrametria – nowoczesne spojrzenie na skarpę
Jednym z naszych unikalnych atutów jest zastosowanie fotogrametrii. Naloty dronem pozwalają odtworzyć idealny model 3D zbocza przy użyciu specjalistycznego oprogramowania. Dzięki temu uzyskujemy precyzyjny przebieg powierzchni terenu oraz przekroje, które są niezbędne do obliczeń stateczności.
Ta technologia okazała się nieoceniona podczas badania osuwiska nad Narwią – umożliwiła dokładne wyznaczenie obszaru przemieszczenia oraz głębokości niszy osuwiskowej. Prawdopodobnie jesteśmy jedyną firmą w Polsce, która stosuje tę metodę w praktyce geotechnicznej.
Monitoring ruchów skarpy
W niektórych projektach, zwłaszcza tam, gdzie ryzyko osuwisk jest podwyższone, instalujemy repery geodezyjne. Są to punkty pomiarowe, które pozwalają na monitorowanie ewentualnych przemieszczeń terenu w czasie. Po ich zamontowaniu wykonujemy pomiar początkowy, a następnie regularnie powtarzamy odczyty. Taka metoda pozwala na wczesne wykrycie ruchów gruntu i odpowiednie reakcje.
System ten wdrożyliśmy m.in. w Kazimierzu Dolnym przy ulicy Puławskiej, gdzie prowadziliśmy kompleksowe badania i nadzór nad budową w sąsiedztwie skarpy o wysokości ponad 20 metrów.
Obliczenia stateczności skarpy – kiedy i jak się je wykonuje?
Gdy dysponujemy już wynikami badań terenowych i laboratoryjnych, przystępujemy do kluczowego etapu – obliczeń stateczności skarpy. Bazujemy na przekrojach poprowadzonych prostopadle do linii zbocza i analizujemy je w zaawansowanym programie GEO5.
Oprogramowanie pozwala uwzględnić wiele możliwych powierzchni poślizgu, co znacząco zwiększa dokładność analizy. W przypadku terenów objętych osuwiskami, analizujemy również nowy przebieg powierzchni terenu i sprawdzamy, jak zachowa się skarpa po usunięciu przemieszczonego gruntu.
Co jest efektem końcowym?
W wyniku całego procesu określamy stopień stateczności skarpy – stosunek sił przeciwdziałających przemieszczeniom do sił je wywołujących. Ogólnie przyjmuje się, że skarpa jest stabilna, gdy współczynnik stateczności wynosi więcej niż 1. W praktyce jednak stosuje się wartości wyższe – np. w drogownictwie wymagany współczynnik dla nasypów powyżej 5 metrów to minimum 1,50.
Wszystkie dane, analizy i wnioski trafiają do dokumentacji geotechnicznej, która stanowi podstawę do zaprojektowania odpowiedniego zabezpieczenia skarpy. To właśnie na tej dokumentacji bazują projektanci i wykonawcy dalszych prac.
Nasze doświadczenia – spektakularne realizacje
W ostatnim czasie mieliśmy okazję pracować przy kilku wyjątkowych projektach. Braliśmy udział w badaniach stateczności skarpy przy murze Carnota na terenie Cytadeli Warszawskiej. Przygotowaliśmy również dokumentację dotyczącą skarpy warszawskiej przy kościele św. Anny, jednego z bardziej znanych i wymagających obiektów w stolicy.
Jeśli stoisz przed wyzwaniem związanym z osuwiskiem, stabilnością zbocza lub chcesz mieć pewność, że Twoja inwestycja jest bezpieczna – skontaktuj się z nami. W Geotest łączymy doświadczenie, nowoczesne technologie i praktyczne podejście, które gwarantują rzetelną ocenę i skuteczne zabezpieczenie skarp.